Waarom vermoeidheid levensgevaarlijk is (en niet alleen in het verkeer)

“Ach, van vermoeidheid ga je niet dood”. En weer werd het probleem van vermoeidheid gebagatelliseerd. Het was niet de eerste keer, het zal ook de laatste keer niet zijn. Maar hoe onterecht is dit wel niet?

Niet alleen is vermoeidheid supervervelend. Berooft het je van de dingen die je had willen doen, maar het is ook echt gevaarlijk. Op een indirecte manier.

Vermoeidheid leidt tot meer ongelukken

Mensen die vermoeid zijn, zijn eerder afgeleid. Maken meer fouten. Presteren minder (lichamelijk en intellectueel).

Zien dingen over het hoofd.

Reageren te laat.

Wanneer je moe bent, neem je gemakkelijker stomme beslissingen waarvan later spijt van hebt.

Niet gek dus dat mensen die moe zijn gemakkelijker betrokken raken bij ongevallen dan wel ongelukken veroorzaken.

Denk maar eens aan deelnemen aan het verkeer als je vermoeid bent. Als je op de fiets zit in een grote stad moet je echt heel goed opletten. Verkeer komt van alle kanten, met allerlei snelheden. En niet iedereen let even goed op. Is het niet door vermoeidheid, dan wel door het mobieltje. Twee dingen tegelijk doen kunnen we sowieso al niet, laat staan als we moe zijn. Vermoeidheid in het verkeer is gevaarlijk voor jezelf en voor anderen.

Met alcohol op mag je toch ook niet rijden?

Met alcohol op mag je niet rijden, maar vermoeidheid heeft dezelfde nadelen!

Toch rijden mensen gemakkelijker door terwijl ze moe zijn. Even een extra kop koffie bij het tankstation, een raampje open, de muziek wat harder, …

Het gaat altijd goed, totdat het fout gaat.

Volgens de ANWB veroorzaakt vermoeidheid zo’n 700 tot 1000 ernstige ongelukken per jaar in Nederland.

Meer energie redt levens

De Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) meldt dat de kans op een ongeluk 4x zo groot is als de bestuurder moe is. En dat geldt ook bij kortere ritten.

Hoeveel ongelukken (grote en kleine) in totaal worden veroorzaakt door vermoeidheid is lastig te zeggen. Je hebt niet zoiets als een vermoeidheids-blaastest die standaard wordt afgenomen.

Autofabrikanten zijn al langere tijd bezig dit probleem te tackelen. De nieuwe Subaru Outback die deze maand is gepresenteerd is bijvoorbeeld uitgerust met een DriverFocus-systeem dat vermoeidheid bij de bestuurder herkent (voluit Driver Focus Distraction Mitigation System). Het werkt op basis van gezichtsherkenning en detecteert of je moe dan wel afgeleid bent.

Maar goed… dat heeft dus niet elke auto al ingebouwd. En er zijn meer verkeersdeelnemers dan auto’s alleen. Voor wie in de auto stapt vind hier een lijstje tips om vermoeidheid bij het autorijden te voorkomen.

Vermoeidheid is niet alleen gevaarlijk in het verkeer. Denk maar eens aan de werkvloer.

Meer energie leidt tot minder ongelukken en betere beslissingen

Wanneer je minder aandachtig bent, maak je eerder fouten, je kunt je verstappen, je hand-oog coördinatie is minder goed, je reactietijd is langer en je neemt trager beslissingen.

In het ene beroep val je van de steiger, of raak je verstrikt in een machine, wat gelijk fataal kan zijn.

Maar ook kantoorbanen zijn niet gevrijwaard. Je stoot je net wat vaker, loopt met je schouder tegen de deurpost, of maakt gewoon een knoepert van een fout doordat je er met je kop niet bij was.

Is dat dan gewoon domme pech?

Of is het ook te wijten aan vermoeidheid waar je wat aan had kunnen doen?

Wat als slaap niet helpt tegen vermoeidheid?

Slaap is maar één van de factoren die zorgt voor een optimale energiehuishouding. Een tekort aan slaap maakt moe, maar je kunt ook moe zijn terwijl je toch genoeg geslapen hebt.

In de auto en op het werk kun je denken aan de omgeving. Het is bijvoorbeeld te donker, te warm, de taak die je te doen hebt te monotoon en te saai. Dat werkt versuffing in de hand, zeker als je al een beetje moe was. Wees je ervan bewust en neem maatregelen.

Het kan ook liggen aan het tijdstip van de dag. We zijn geprogrammeerd om overdag actief te zijn en ’s nachts te slapen. Wanneer je juist in de nacht moet werken ga je tegen je biologische klok in.

Krijg je de vermoeidheid niet weggeslapen dan is het een andere moeheid dan sufheid of slaperigheid. Of de kwaliteit van je slaap is niet goed. Er kunnen tig oorzaken zijn dus dan is het zaak om verder te zoeken. Maak je onvoldoende energie? Of maak je voor normale omstandigheden wel voldoende energie, maar is je verbruik nu verhoogd?