Wat is energie en hoe komen we eraan?
Zoals wij organen hebben, zo hebben onze lichaamscellen organellen. Dat zijn allerlei gespecialiseerde celonderdelen die nodig zijn om de cel zijn functie te laten uitoefenen.
Mitochondriën zijn organellen die de energie uit onze voeding omzetten in het energie-leverende molecuul ATP.
Voor een energiek en gezond leven heb je graag veel goed-functionerende grote mitochondriën. We noemen ze dan wel onze ‘energiefabriekjes‘, maar ze zijn meer dan dat.
Factoren die onze energiehuishouding beïnvloeden
Elementen van energie
Vermoeidheid heeft zelden één oorzaak. Veel vaker is het een combinatie van factoren die maakt dat je energie suboptimaal is. Hieronder zie je een aantal aspecten die invloed hebben op je energieniveau en dus een rol kunnen spelen bij vermoeidheid en energietekort.
Voeding
Goede voeding levert de bouwstoffen, brandstoffen en cofactoren die je nodig hebt om alle processen in je lichaam, waaronder het maken van energie, goed te laten verlopen.
Voeding gaat niet alleen over wat je eet en drinkt, maar ook over hoeveel en wanneer. En over wat je niet eet.
Immuunsysteem
Een actief immuunsysteem verbruikt veel energie. Vandaar dat je met griep alleen maar uitgeteld op de bank wilt hangen.
Ook een sluimerend actief immuunsysteem is een energievreter, met gevolgen voor de energieverdeling in je lichaam.
Stress
Chronische stress beïnvloedt een heleboel processen in je lichaam en kan daarmee gemakkelijk leiden tot vermoeidheid.
Slaap
Slaap is ontzettend belangrijk vanwege de herstel- en reparatieprocessen die dan lopen.
Niet alleen hoeveel uur je slaapt, maar ook de kwaliteit van je slaap en wanneer je slaapt is belangrijk.
Toxinen
De mitochondriën die onze energie maken zijn gevoelig voor toxinen in onze leefomgeving.
Ook bepaalde medicijnen dragen bij aan het ontstaan en het in stand houden van vermoeidheid.
Spijsvertering
Wanneer je gezond eet, maar je voeding niet goed verteert kun je het ook niet opnemen.
De waardevolle stoffen komen dan onvoldoende terecht op de plaats waar je ze hard nodig hebt.
Beweging
Verschillende vormen van lichaamsbeweging dragen bij aan meer energie. Dat betekent overigens níet dat je naar de sportschool zou moeten om meer energie te krijgen.
Microbioom
De mens is een 'superorganisme'. In ons leven vele bacteriën waar onze gezondheid en daarmee ons energieniveau van afhankelijk is.
Hormonen
Hormonen en neurotransmitters zijn de boodschapperstoffen van je lichaam. Veranderingen hierin kunnen leiden tot vermoeidheid en een gebrek aan energie.
Psychosociale aspecten
Lichaam en geest zijn verbonden en beïnvloeden elkaar.
Een sociaal netwerk, gevoel van veiligheid en geborgenheid, plezier en vervulling hebben effect op je gedrag en je energieniveau.
Lever
Bij de lever denken velen aan detox, maar de lever is meer dan een ontgiftingsmachine. Talloze biotransformatieprocessen zijn noodzakelijk voor ons welzijn.
Het symptoom is niet de oorzaak
Vermoeidheid is niet-specifiek. Het zegt eigenlijk alleen maar dat er ergens iets niet goed werkt. Je lichaam heeft allerlei strategieën om zo lang mogelijk goed te blijven functioneren, maar uiteindelijk gaan er ergens gezondheidsklachten ontstaan.
Daar waar de klachten tot uiting komen is niet per sé de plaats waar ze hun oorsprong hebben. De oorzaken moeten vaak ergens anders gezocht worden. In één of meer verstoorde processen of werkingsmechanismen.
Wanneer oorzaken geen aandacht krijgen is het behandelen van vermoeidheid als dweilen met de kraan open.
Elke symptoomgerichte behandeling loopt het risico alleen de gevolgen van een verstoord mechanisme te maskeren. Het probleem blijft bestaan, maar je hebt er op korte termijn even geen last meer van.
Dat is als het afplakken van het waarschuwingslampje in je auto. Even denk je ‘ha, snel opgelost’. Om dan later ‘ineens onaangenaam verrast’ te worden.
Energietekort leidt tot lichamelijke klachten, maar ook tot mentale en emotionele klachten. Denk aan een verlies aan concentratie, focus, daadkracht, creativiteit en oplossingsvermogen. Je kunt meer heetgebakerd worden, ‘een kort lontje’ krijgen, of je kunt depressieve gevoelens en gedachten ontwikkelen.
Dat waar je vatbaar voor bent, zal als eerste mis gaan.
Een energietekort dat te lang blijft voortduren is ook weer de oorzaak van nieuwe gezondheidsproblemen.
Ben je een beetje moe of heel erg moe?
Meten hoe moe je bent.
Moeheid als taal van het lichaam
Vermoeidheid is enorm vervelend. Niet alleen omdat zonder energie niets kan, maar ook omdat het vaak onbegrepen blijft. Miskend zelfs. Want ja, iedereen is toch weleens moe?
Daarom is het tijd om ons begrip over moeheid te vergroten. Voor onszelf, voor de ander en om helder erover met elkaar te kunnen communiceren.
Hoe zit het nu met moeheid?
Wanneer vermoeidheid je voor raadselen stelt vergroot dan eerst je begrip over het probleem zodat je weet in welke richting je de oplossing moet zoeken. Moeheid is namelijk enorm divers en kent vele mogelijke oorzaken.