Laat je je op Corona testen bij vermoeidheid?

mrt 8, 2021In het nieuws

Niet iedereen die positief test op Corona* heeft daar ook klachten bij. Een onbekend aantal mensen maakt de infectie symptoomloos door. En bij wie wel klachten ontwikkelt lopen deze zowel in diversiteit als ernst enorm uiteen.

Hoe zit het met vermoeidheid?

  • Niet iedereen die moe is heeft corona.
  • Niet iedereen met corona is moe.

* ‘Corona’ is hoe we in de volksmond vaak verwijzen naar zowel het virus als de ziekte. Officieel hoort het zo: Het virus heet SARS-CoV-2 (lid van de familie der coronavirussen). En de ziekte die het uitlokt heet COVID-19 (coronavirus disease 2019).

Vermoeidheid kán corona zijn, maar hoeft niet!

Het probleem is dat geen enkele klacht zo specifiek is dat op basis daarvan de oorzaak kan worden gevonden. Je zou om die reden ‘vermoeidheid’ ook wel een bruto symptoom kunnen noemen. Verrekte vervelend, maar in de diagnostiek heb je er weinig aan.

Bij elke indringer gaat ons immuunsysteem aan het werk en kan dat gepaard gaan met koorts (het werkt nu eenmaal beter bij een hogere temperatuur), hoesten, slijmvorming en diarree (het lichaam wil wat kwijt).

Omdat zo’n actief immuunsysteem behoorlijk wat energie kost, worden er ook maatregelen getroffen om elders energie uit te sparen (je hebt nergens zin in en je kruipt onder de wol). De energieslurpende hersenen krijgen wat minder (je hebt een wattenhoofd) en ook de spijsvertering moet het met minder doen (heftige geuren doen je bijna kokhalzen en je wilt hoogstens iets licht verteerbaars).

“Nothing in biology makes sense, except in the light of evolution.”

— Theodosius Dobzhansky

Evolutionair gezien heeft die vermoeidheid en dat terugtrekgedrag nut. Immers, wanneer je jezelf isoleert kun je de anderen van je groep niet besmetten. We zien dit gedrag ook bij (andere) sociale diersoorten.

Op corona testen bij vermoeidheid?

Vorig jaar verscheen een onderzoek van Lechien et al. naar de klinische verschijnselen bij een positieve COVID-19 diagnose. Het ging hier om relatief jonge mensen waarbij een ziekenhuisopname niet aan de orde was. Juist om te zien hoe het klinisch beeld is bij relatief milde gevallen.

Bij 1420 patiënten met een gemiddelde leeftijd van 39 jaar werd hoofdpijn en verlies van de reukzin het meest genoemd.  Vermoeidheid kwam vooral voor bij vrouwen en oudere mensen. Minder dan de helft van deze mensen had koorts.

“Young patients more frequently had ear, nose, and throat complaints, whereas elderly individuals often presented fever, fatigue, and loss of appetite. Loss of smell, headache, nasal obstruction, and fatigue was more prevalent in female patients. The loss of smell was a key symptom of mild‐to‐moderate COVID‐19 patients and was not associated with nasal obstruction and rhinorrhea.”

— ‘Clinical and epidemiological characteristics of 1420 European patients with mild‐to‐moderate coronavirus disease 2019’. Lechien et al. Journal of Internal Medicine. April 2020.

Het is nu een jaar later, maar er heerst nog steeds veel onduidelijkheid over hoe je nu op basis van de symptomen kunt nagaan of er sprake is van een infectie met het SARS-CoV-2 virus. En dan gaan we ook nogeens de hooikoortsperiode in met ook weer een overlappend klachtenpatroon.

Je kunt wel iedereen elke keer bij elk type klacht gaan testen en dan vind je in theorie alle gevallen (behoudens vals-negatieve testresultaten) maar zullen ook veel mensen ‘voor niets’ worden getest. Het is niet helemaal voor niets, want je weet dan in elk geval wat het niet is. Dat is iets. En als je dan snotterend van de hooikoorts toch naar buiten mag is dat wel relevant.

Efficiënter is om op zoek te gaan naar precies die klachtencombinatie waarbij je zoveel mogelijk gevallen vindt met zo min mogelijk aantal testen. Idealiter met een test die zo sensitief is dat wie positief is, ook altijd positief wordt getest (100% sensitiviteit), én dat wie negatief is, ook altijd als negatief uit de bus komt (100% specificiteit). Een utopie overigens, maar dat is het streven.

Hierover gaat het volgende onderzoek dat ik je laat zien.

Welke combinatie van klachten is het meest verdacht?

In een onderzoek door Antonelli et al. dat in februari 2021 werd gepubliceerd in het Journal of Infection werden zo’n 125.000 mensen gevolgd waarvan er bijna 1300 positief werden getest. De onderzoekers kwamen tot de volgende conclusie. 

  • Hoesten en kortademigheid werd gezien in 46% van de COVID-19 gevallen.
  • Voegden ze daar het symptoom koorts aan toe dan steeg de sensitiviteit naar 60% en heb je dus al meer dan de helft van de gevallen te pakken.
  • Met verlies van reukzin en smaak erbij werd het 69%.
  • Met toevoeging van de symptomen hoofdpijn en vermoeidheid werden maar liefst 92% van de COVID-19 gevallen gevonden.

“Widely recommended symptoms identified only ∼70% COVID-19 cases. Additional symptoms increased case finding to > 90% but tests needed doubled. Optimal symptom combinations maximise case capture considering available resources.”

— ‘Optimal symptom combinations to aid COVID-19 case identification: Analysis from a community-based, prospective, observational cohort.’ Antonelli et al. Journal of Infection. Februari 2021.

Ga je nu bij vermoeidheid je laten testen op Corona?

Ben je al jaren bekend met vermoeidheid dan is de oorzaak van jouw klachten hoogstwaarschijnlijk iets anders dan corona, al kun je natuurlijk wel corona erbij krijgen. Let dus vooral op welke klachten je óók nog hebt.

Wanneer je anders nooit op deze manier moe was als nu, en je daarbij ook nog één of meer andere klachten hebt waaronder benauwdheid, hoesten, niezen, hoofdpijn, keelpijn, koorts, kortademigheid, diarree en vooral verlies van smaak- en reukzin, dan moet je er rekening mee houden dat het corona kan zijn, blijf je thuis en laat je je testen.

Is het toch geen corona, dan geeft je dat ook informatie. Het is dus nooit voor niets.

Binnenkort zullen er thuistesten zijn wat de drempel om je te testen lager maakt. Houd er rekening mee dat die sensitiviteit en specificiteit per type test verschilt.

Dit artikel gaat over vermoeidheid als begeleidend verschijnsel bij een actieve infectie en wanneer je je dan laat testen. We zien echter ook vermoeidheid als restklacht ná een infectie. Díe vermoeidheid valt buiten de scope van dit artikel, maar is te belangrijk om niet te noemen.

Vermoeidheid ná COVID-19

Dat je vermoeid bent als je immuunsysteem aan het vechten is tegen een indringer is eigenlijk logisch. Vermoeidheid die maar blijft aanhouden roept knagende vragen op, leidt tot zorgen en uiteindelijk tot wanhoop wanneer verklaringen en perspectief uitblijven.

Teveel mensen – tienduizenden in Nederland – die corona hebben gekregen, zelfs in een milde variant en dus gewoon thuis konden ‘uitzieken’, zijn nog stééds niet uitgeziekt. Zij hebben last van extreme vermoeidheid, zowel lichamelijk als mentaal.

Het is als een post-virale vermoeidheid zoals we die ook kunnen zien na een Epstein-Barr Virusinfectie of zoals de vermoeidheid waar een deel van de Q-koorts patiënten mee is blijven zitten.

Dat zit overigens niet ‘tussen de oren’ en met alleen praten kom je er niet vanaf, want al zou er een psychologische component zijn, er is óók een biomedische component.

Hier is nog meer onderzoek nodig en in de eerste plaats erkenning.

Energietekort kan zich verschillend uiten

Meer artikelen over vermoeidheid

De gemene deler? Hersenontsteking bij postinfectieuze moeheid

De gemene deler? Hersenontsteking bij postinfectieuze moeheid

Ook na een ogenschijnlijk milde infectie kunnen mensen lang met moeheid kampen. De wetenschap tast nog in het duister waardoor een percentage van de mensen na infectieziekten als Q-koorts, Pfeiffer, Lyme en nu Corona langdurig moe is. Naast verschillen zijn er ook overeenkomsten tussen dit soort ziekten die tot gericht vervolgonderzoek leiden.

Moe door medicijnen? Tijd voor een medicatiecheck!

Moe door medicijnen? Tijd voor een medicatiecheck!

Dit artikel is voor mensen die chronisch medicatie gebruiken en geen idee hebben of hun medicijngebruik het afgelopen jaar nog is beoordeeld. Hier lees je waarom een jaarlijkse medicatie checkup een goed idee is. Het artikel is ook interessant voor wie niet zelf medicijnen slikt, maar voor iemand zorgt die dat wel doet.

Bore-out: Hoe verveling je gezondheid ondermijnt

Bore-out: Hoe verveling je gezondheid ondermijnt

Kun je niet je bed uit komen op een doordeweekse dag, maar lukt dat prima in het weekend? Misschien heb je dan wel een bore-out. Als je herkenning vindt in dit artikel is het tijd om in actie te komen. Ook als je niet durft.

Slaapgebrek kost Nederland miljarden euro’s

Slaapgebrek kost Nederland miljarden euro’s

RAND Europe schat dat de economische impact van slaaptekort in Nederland zo’n 12,4 miljard euro is. Het wordt daarmee gezien als een van de grootste economische kostenposten van ons land. Slaapgebrek leidt tot concentratieverlies en verkeersongevallen, met materiële en immateriële schade. Slaapgebrek leidt tot het nemen van verkeerde beslissingen met als gevolg dat projecten mislukken en bedrijven falen.

20% van de huisartsconsulten gaat over vermoeidheid

20% van de huisartsconsulten gaat over vermoeidheid

Vermoeidheid is geen ziekte op zich, maar een symptoom. De achterliggende oorzaak kan heel divers zijn. Naar schatting gaat zo’n 20% van de huisartsconsulten over vermoeidheid en een huisarts heeft dan aan de krappe 10 minuten veel te weinig om te achterhalen waar het nu eigenlijk over gaat.

Waarom zijn mensen moe?