Bore-out: Hoe verveling je gezondheid ondermijnt
“Ik wou dat ik mij verveelde”, zei Jeroentje tegen Catootje, “want dan duurt de schoolvakantie lekker lang” (uit Jan, Jans en de kinderen).
Verveling is een goed iets… je kunt je lekker ontspannen, kunt genieten van alle keuzemogelijkheden zonder in actie te komen, en alles dat niet urgent én belangrijk is kan fijn wachten.
In je vrije tijd dus!
Hoe anders is het effect van langdurige verveling op je werk.
Voor je gevoel is er weer een uur voorbij, maar de wijzer van de klok is nauwelijks verschoven. Je telt af tot het einde van de dag. Tot je weer naar huis kunt. Je telt af tot het weekend. Je telt af tot de eerstvolgende vakantie.
Oorzaken van bore-out
Wat je wel weet is één of meer van deze:
- Je hebt te weinig werk.
- Je voelt te weinig uitdaging.
- Je hebt het gevoel dat je werk zinloos is.
“Most of the time we feel tired not because we’ve done too much,
but because we’ve done too little of what makes us come alive.”
— Jim Kwik —
Kortom: het is geen overbelasting, maar een onderbelasting op je werk. Er was een tijd dat je dit werk wel leuk vond. Maar het leuke is er nu vanaf, je kunt de dag van tevoren uittekenen, wat je te doen hebt doe je op zijn Jan-boerenfluitjes en je komt er mee weg. En dan is het tijd om wakker te worden. Tijd voor bewustwording en tijd voor verandering.
Maar veranderen is moeilijk. Voor iedereen, maar voor sommige mensen net iets meer. Zij blijven dan langer dan goed voor hen is hangen in een situatie. Een ander was al lang gaan solliciteren (intern of extern). Er is werk genoeg. Veel bedrijven zitten te springen om goed personeel.
Persoonlijkheidskenmerken die de kans op een bore-out vergroten zijn sub-assertiviteit, een laag zelfbeeld en aangeleerde hulpeloosheid. Dat laatste betekent dat je denkt dat er niets aan je situatie te veranderen is. Je ziet gewoon geen uitweg, neemt geen initiatief en daarom blijf je zitten waar je zit. En lijden.
Het kan ook zijn dat je eerder een burn-out hebt meegemaakt. Je hebt je lesje geleerd en je voorgenomen om nooit meer teveel hooi op je vork te nemen. Maar helemaal geen hooi… is dus ook niet goed. Een beetje uitdaging en prikkeling, af en toe een deadline en af en toe een beetje stress is helemaal niet verkeerd voor een mens.
Maar als een bore-out komt door een mismatch zijn er dus twee partijen. Het kan ook zijn dat de bedrijfscultuur zo is dat een bore-out gemakkelijker op de loer ligt. Paarse krokodillen (lees: bureaucratie) waarbij je ziet hoe zinloze procedures ten koste gaan van echte kwaliteit in je werk. Je hebt er ideeën genoeg over, ziet het het beter kan, dat het ook anders kan zijn, maar je hebt niet genoeg spreekwoordelijke strepen op je schouders. Er wordt niet geluisterd. Je volhardt even en geeft het uiteindelijk op.
Waar het ook door komt. Jij hebt last van deze mismatch.
Je bent het moe.
Signalen van een bore-out
Wat zijn nu tekenen van een bore-out die je bij jezelf kunt herkennen (of bij een collega)?
De symptomen lijken op die van een burn-out. Het is vooral de oorzaak die verschilt. In onderstaande video vertelt loopbaancoach Hilde Marien over bore-out, waarom het zo’n taboe is en wat je er lichamelijk van kunt merken. Niet-specifieke symptomen vooral, denk aan:
- Vermoeidheid
- Slaapproblemen
- Spanningspijnen
- Spijsverteringsproblemen
- Vergeetachtigheid
- Verstrooidheid
- Cynisme
- Minder zelfvertrouwen
Vermoeidheid met stip op één bij bore-out
“Met stip op één: moeheid”, aldus loopbaancoach Linda Dubois. Moe doordat je ’s nachts ligt te piekeren over je situatie op het werk en vervolgens moe wakker te worden, niet uit bed te willen en maar te blijven snoozen.
Wanneer je geen doel hebt voor de dag, of je moet iets gaan doen waar je helemááaaaaal geen zin in hebt, is die snooze knop inderdaad je beste vriend.
Maar geen vriend die het beste met jou voor heeft.
Het leidt natuurlijk nergens toe zo. Er gaat niets ten goede veranderen als je aan de neiging toe geeft om als een struisvogel je kop in het zand te steken en te begraven in je warme dekbedje.
Eigenlijk weet je het wel, stiekem. Maar in actie komen… hmmmm…. dat is nog een beetje eng. Je weet wat je nu hebt en daarnaast heb je tig excuses waarom je niet van baan kunt veranderen.
Wanneer je op die manier op je werk zit is de zaterdag de beste dag van de week (omdat het dan morgen zondag is). Dat is geen manier van leven.
Sterker nog… je leeft dan nog niet eens voor 15%.
En het is nog ongezond ook.
Gun jezelf een ander leven.
Je weet wat je nu hebt, maar je weet ook dat je dát niet wilt.
Verandering geeft op zijn minst de mogelijkheid tot verbetering.
En omgekeerd: het kan niet verbeteren als het niet gaat veranderen.
Vluchtgedrag
Wat doen mensen die ontevreden zijn en geen uitweg zien? Of mensen die niet eens meer zoeken naar een uitweg, omdat ze de valse overtuiging hebben dat die er niet is?
Als er geen uitweg is, kun je niet vluchten, behalve in jezelf.
Je terugtrekken of je verdoven.
Moedeloosheid dempen met nóg een biertje of weer een wijntje. Teveel alcohol. Teveel snoepen. Teveel eten. Teveel junkfood. Of weer gaan roken. Iedereen heeft zo zijn eigen voorkeur om te vluchten en te verdoven.
Om weg te gaan van wat aangegaan moet worden.
Alleen al dit vluchtgedrag is dus gezondheidsondermijnend. Maar dit rechtstreeks aanpakken is kansloos, omdat het een gevolg is van iets anders. Iets dat recht in het gezicht aangekeken moet worden.
Passief agressief gedrag
Je durft niet vooruit en hebt daar je redenen voor. Je vindt het ook verschrikkelijk waar je nu bent. Niet alleen probeer je het voor jezelf recht te praten, “werk moet nu eenmaal’, of “werk is nu eenmaal niet leuk”, of “ik moet toch de rekeningen betalen”, etc etc etc. Maar ook probeer je het voor de buitenwereld te camoufleren. Heel succesvol ben je daar overigens niet in.
Uiteindelijk sijpelt en druipt de onvrede aan alle kanten eruit en zoekt het een weg om gehoord te worden. Om gezien te worden, zodat… er actie ondernomen wordt en er iets kan veranderen.
Onvrede is een waarschuwingssignaal. Net als pijn.
Wat de buitenwereld gaat merken is dat je arbeidsethos naar het vriespunt gaat. Te laat komen, deadlines missen, stomme fouten maken, domme beslissingen nemen, kortaf zijn tegen collega’s en klanten. Klagen. Muggenziften. Overal zout op leggen. Wrijven in elke vlek. Je bent vervelend, negatief, of toch nog zo creatief dat je het met cynische en vileine humor nog enigszins ‘leuk’ weet te houden (denk je).
Maar onvrede wil gehoord worden.
Als een lampje in je auto dat aangeeft dat iets aandacht nodig heeft.
“Hoe praat jij buiten werktijden over dat werk? Betrap je jezelf erop dat je op feestjes wel heel vaak alleen maar de vervelende kanten van je baan belicht? Hou je klaagzangen over de futielste ergernissen? Kun je niet stoppen met afgeven op die nare baas met zijn verkeerde dassen? Dat zijn allemaal signalen.” – Bron: NU.nl / Elise Kuit
Vaker ziek
Zondag. De dag voor maandag, maar het is nog weekend. Dus “je mag nog genieten” en je drinkt nog wat. En nog wat. Maar dan is het maandagochtend en wordt je wakker met een kater. Meld je je ziek?
Dat is één route naar ziekteverzuim.
De andere route wordt door je lichaam geënsceneerd. Onbewust.
Wanneer je in een situatie blijft zitten die niet (meer) bij je past en je onderneemt geen actie, dan wordt je uiteindelijk ziek. Gewoon echt lichamelijk ziek.
Ziek zijn is een manier om te ontsnappen. En dan vooral ziek zijn en niet meer beter worden. Geen spijbelmaandag, maar langdurig ziek. Dan hoef je niet meer naar “die saaie baan”.
Zo ver laat je het toch niet komen?
“De bore-out is de tegenhanger van de burn-out, maar net zo fataal. We zien ook dezelfde klachten, zoals concentratieverlies, pijn in je nek, maagklachten – noem maar op – bij mensen die hun werk supersaai vinden en lijden onder enorme verveling.” – Citaat Ilse Reijs van Reijs Consult – Bron: NU.nl / Elise Kuit
Vermoeid van verveling?
Jij en je werkgever hebben elkaar geen eeuwige trouw beloofd voor het altaar. Werk verandert en jij verandert. Zo lang je er allebei wat aan hebt, blijf je bij elkaar.
Net als partners in een huwelijk kun je uit elkaar groeien. Ook zonder dat er iemand iets te verwijten valt.
Niet fout, maar gewoon anders. Niet meer zo bij elkaar passend als het ooit was.
De koek is op.
Tijd voor een nieuwe smaak koekjes.
Zonder verwijt en zonder spijt.
Als je herkenning vond in dit artikel onderneem dan actie. Hierboven in het artikel vind je links naar drie loopbaancoaches die jou hierbij kunnen helpen, om te reflecteren en aan te moedigen. Maar er zit vast ook wel een loopbaancoach bij jou in de buurt.
Hier nog 7 tips om je op weg te helpen: Korte metten maken met je bore-out.
Vermoeidheid kent vele oorzaken en bore-out is er daar slechts één van. Alle klachten bij bore-out zijn niet-specifiek. Het kán dus ook allemaal ergens anders door komen, die vermoeidheid, lamlendigheid en prikkelbaarheid.
Energietekort kan zich verschillend uiten
Meer artikelen over vermoeidheid
De gemene deler? Hersenontsteking bij postinfectieuze moeheid
Ook na een ogenschijnlijk milde infectie kunnen mensen lang met moeheid kampen. De wetenschap tast nog in het duister waardoor een percentage van de mensen na infectieziekten als Q-koorts, Pfeiffer, Lyme en nu Corona langdurig moe is. Naast verschillen zijn er ook overeenkomsten tussen dit soort ziekten die tot gericht vervolgonderzoek leiden.
Moe door medicijnen? Tijd voor een medicatiecheck!
Dit artikel is voor mensen die chronisch medicatie gebruiken en geen idee hebben of hun medicijngebruik het afgelopen jaar nog is beoordeeld. Hier lees je waarom een jaarlijkse medicatie checkup een goed idee is. Het artikel is ook interessant voor wie niet zelf medicijnen slikt, maar voor iemand zorgt die dat wel doet.
Laat je je op Corona testen bij vermoeidheid?
Veel mensen met COVID-19 zijn moe, maar is vermoeidheid an sich een reden om je te laten testen? Dat hangt er vanaf. Is het een nieuwe vermoeidheid en heb je nog meer klachten? Het toevoegen van vermoeidheid aan het rijtje symptomen vergroot sowieso wel het aantal opgespoorde gevallen.
Mitochondriën hebben hun eigen DNA en dat krijgen we van mama
Het is zeldzaam dat mitochondriaal DNA overeenkomt met dat van vader, maar de eenduidige regel dat het altijd van moeder komt lijkt verbroken.
Slaapgebrek kost Nederland miljarden euro’s
RAND Europe schat dat de economische impact van slaaptekort in Nederland zo’n 12,4 miljard euro is. Het wordt daarmee gezien als een van de grootste economische kostenposten van ons land. Slaapgebrek leidt tot concentratieverlies en verkeersongevallen, met materiële en immateriële schade. Slaapgebrek leidt tot het nemen van verkeerde beslissingen met als gevolg dat projecten mislukken en bedrijven falen.
20% van de huisartsconsulten gaat over vermoeidheid
Vermoeidheid is geen ziekte op zich, maar een symptoom. De achterliggende oorzaak kan heel divers zijn. Naar schatting gaat zo’n 20% van de huisartsconsulten over vermoeidheid en een huisarts heeft dan aan de krappe 10 minuten veel te weinig om te achterhalen waar het nu eigenlijk over gaat.