Veel slapen en toch moe
Veel slapen en toch moe is een veelvoorkomend gehoorde klacht. En aangezien jij dit leest vermoed ik dat jij er ook aan lijdt. Sommige mensen kunnen wel 12 uur slapen en worden nog niet verfrist wakker. Sterker nog… ze hebben dan nog eens 2 uur nodig om echt wakker te worden.
Nu is het zo dat meer slaap niet altijd beter is. Er is een optimum. Van teveel slaap wordt je juist weer slaperig en kun je de hele dag een mistig gevoel overhouden.
Uitslapen in het weekend
Veel mensen die door de weeks vroeg opstaan om de kinderen naar school te helpen of om naar hun werk te gaan… of allebei, proberen in het weekend de korte nachtjes te compenseren door uit te slapen. Doe jij dat ook? Slaap je bijvoorbeeld 5 uur door de week en dan 10 tot 12 uur per nacht in het weekend?
Een keertje uitslapen is natuurlijk geen probleem, maar het moet niet structureel zijn. Je lichaam gedijt het beste bij regelmaat. Probeer zoveel mogelijk om uiterlijk half elf in bed te liggen. Je kunt dan nog even wat lezen om tot rust te komen en dan om 23 uur rustig in slaap vallen. Moet je heel vroeg opstaan, ga dan eerder naar bed. Slaap, wanneer het kan, door tot 9 uur. Dit zal voor de meeste mensen alleen in het weekend kunnen.
Zowel te weinig als teveel slaap is niet goed
Een Fins onderzoek uit 2007 liet zien dat het mortaliteitsrisico toenam bij ongeveer 20% van de mensen die meer dan 8 uur sliepen. In hetzelfde jaar vond een Brits onderzoeksteam dat mensen die minder dan 5 uur of meer dan 8 uur sliepen ook meer risico liepen op het krijgen van een beroerte. Er is echter nog veel onduidelijk en dat zeg ik om je gerust te stellen. Zo kan het zijn dat niet lang slapen ongezond is, maar dat mensen die lang slapen een onderliggende ziekte hebben… en daarom dus lang slapen.
Als je toch moet kiezen. Dan liever teveel slaap dan te weinig. Deze professor deed veertig jaar lang onderzoek en beweert dat teveel slapen onmogelijk is:
Wat te doen als je lang slaapt en niet uitrust?
Als je veel slaapt en toch moe bent ligt het kennelijk niet meer aan de duur van je slaap, maar aan de kwaliteit ervan. Je slaap is niet effectief. Hier kunnen verschillende redenen voor zijn waaronder bijvoorbeeld het gebruik van drugs of alcohol. Alcohol verhindert dat je de diepe slaapfase bereikt. Een zogenaamd slaapmutsje helpt je wel met inslapen, maar niet met doorslapen en heeft dus een averrechts effect.
Een andere reden waarom je veel slaap en toch niet uitgerust wakker wordt kan zijn dat je lijdt aan slaap apneu. Je haalt dan onvoldoende adem als je slaapt en krijgt zuurstoftekort. Dit merk je misschien zelf niet, maar kan goed verklaren waarom je na 8 of 9 uur slaap geradbraakt wakker wordt. Het was slaap van erg slechte kwaliteit.
Ook restless leg syndrome (rusteloze benen) en depressie maken dat je veel kunt slapen en toch moe kunt blijven.
“Ik ken dit probleem. Het begon op mijn 17de. De langste ‘nacht’ die ik maakte was 22 uur. Ik sliep gemiddeld 16 uur per nacht. Mijn ritme was zoek, de dagen was ik kwijt. Ondertussen zijn de 15 jaar verder. Ik heb tientallen onderzoeken gehad, maar ik kwam niets uit. Natuurlijk komt daar lichamelijk en psychisch het een en ander bij kijken.
Ritme is inderdaad belangrijk. Ook het op tijd op staan, al ben je nog moe. Mijn ervaring is dat het anders nog erger word, een gewenning. Bij mij helpt sporten, veel drinken, gezonde voeding en vooral leuke dingen blijven doen, hoe moeilijk het ook is (ivm depressie en slapen op de bank). Acceptatie is nog een groot onderdeel geweest. Een gevolg is dat ik in goede ‘wakkere’ periodes soms te hard van stapel wil. Balans blijven houden is dus belangrijk. Voor de dames onder ons: slik je de pil? Experimenteer eens door deze een tijd lang (half jaar tot een jaar) niet te slikken.”
– Geanonimiseerd comment op dit artikel
Hoeveel slaap zou goed moeten zijn?
Mensen verschillen genetisch van elkaar en ook in de hoeveelheid slaap waarbij ze goed kunnen functioneren. Dat verander je niet. Een kortslaper slaapt minder dan 6,5 uur en een langslaper heeft meer dan 9,5 uur nodig. De langslaper voelt zich daarna wel uitgerust en energiek. Dit artikel is dus bedoelt voor de mensen die lang slapen en zich juist daarna niet uitgerust voelen.
Als jij meer dan 9 uur per nacht slaapt en steeds moe wakker wordt ga dan naar je huisarts en vertel hem of haar over je probleem.